De loopbaanprofessional als arbeidsmarktspecialist

Op 31 mei 2023 gaf onze student Leih Beelen samen met Jan Woldendorp van Saxion een webinar voor onze beroepsvereniging Noloc over het belang van arbeidsmarktinformatie voor loopbaanprofessionals. Voor dé Loopbaanopleiding schreef ze daarna ook een blog over dit onderwerp. Dat was een opdracht voor de module Arbeidsmarkt & beroepenkennis. We delen deze blog graag met jullie:

In een wereld waar arbeidsmarktinformatie een steeds crucialere rol speelt dient de loopbaanprofessional over arbeidsmarktdeskundigheid te beschikken en zo bij te dragen aan het leggen van verbinding, verdieping en verbreding tussen arbeidsmarktmogelijkheden, interesses, kwaliteiten en motieven van de betreffende persoon (Expertisepunt LOB, z.d.). Loopbaanprofessionals hebben vaardigheden nodig om te werken met arbeidsmarktinformatie, daarnaast ook om deze over te brengen naar de kandidaat en te integreren in de begeleiding (Alexander, McCabe & De Backer 2019).

Mijn visie: het toepassen van arbeidsmarktinformatie moet worden gezien als meer dan alleen het verstrekken en het verkrijgen van informatie. Het dient gezien te worden als leerproces (Alexander et al., 2019). Evenals het proces van loopbaanbegeleiding zelf. Maar hoe pas je het dan toe als leerproces en hoe gebruik je het in je dagelijkse praktijk? Dat is de ‘hamvraag’. Daar straks meer over.

Eerst drie soorten argumenten die het toenemend belang van arbeidsmarktrelevantie in loopbaanbegeleiding benadrukken:

1. beleidsargumenten: zowel op landelijk als op sectoraal en regionaal niveau willen beleidsmakers de in- door- en uitstroom van werkenden of studerenden in bepaalde sectoren, beroepen of regio's optimaliseren. Met het beleidsmatige oog op bepaalde tekorten is bijvoorbeeld in de STAP-regeling overwogen om scholing voor tekortsectoren voorrang te geven in de toekenning van de aanvragen. Om dit type beleid te kunnen realiseren zijn adequate prognoses van de verschillende sectoren voorwaardelijk. Arbeidsmarktinformatie dient hier dus óók als een sturingsinstrument.

2. gebruikersargumenten (zgn. ‘user voice’): de diverse gebruikers van arbeidsmarktinformatie (studenten, werknemers, werkgevers, professionals, maar ook meer institutionele gebruikers, zoals sectororganisaties of het UWV) hebben hun specifieke wensen en eisen ten aanzien van bruikbare arbeidsmarktinformatie. Kandidaten in loopbaantrajecten vragen bijvoorbeeld vaak om specifieke arbeidsmarktinformatie, zo blijkt uit Canadees onderzoek[1]; ze hebben moeite om de beschikbare informatie zelfstandig te vinden of te begrijpen.

3. professionele argumenten: volgens Jenny Bimrose, emeritus hoogleraar en expert op het terrein van Labour Market Intelligence (LMI), is de competentie om arbeidsmarktinformatie te kunnen hanteren het meest onderscheidende kenmerk van een loopbaanprofessional (Bimrose, 2021). Arbeidsmarktinformatie blijkt bovendien de effectiviteit van loopbaanbegeleiding te versterken (zie kader). Internationaal wordt ervoor gepleit de toepassing van arbeidsmarktinformatie te zien als kerncomponent in het beroepsprofiel van loopbaanprofessionals (Cedefop, 2016). In Nederland is o.a. Geert Jan Waasdorp een vurig pleitbezorger voor het kunnen toepassen van digitale arbeidsmarktinformatie: hij stelt dat dit zelfs een voorwaarde is voor het overleven van de professie.

Uit bovenstaande blijkt dat de waarde van loopbaanprofessionals m.b.t. het interpreteren van arbeidsmarktinformatie aantoonbaar en evident is (Milot-Lapointe, Savard & Parquette, 2018). Loopbaanprofessionals vinden het een uitdaging om kennis omtrent arbeidsmarktinformatie actueel te houden en effectief over te brengen naar kandidaten (Bimrose, 2021). Zij hebben een sleutelrol, maar voelen zich onvoldoende toegerust, wat resulteert in ‘terugdeinzen’ voor deze dimensie van hun vakgebied (Post, Schrijver & Stoffers, 2022).

Bijscholing van loopbaanprofessionals op het gebied van arbeidsmarktinformatie vormt één van de aanbevelingen vanuit het onderzoek ‘Verder op weg met loopbaanchecks’ van Instituut Gak[2]. Scholing dient loopbaanprofessionals allereerst in staat te stellen om de kwaliteit van de beschikbare arbeidsmarktinformatie te achterhalen. Daarnaast is scholing in de wijze waarop arbeidsmarktinformatie geïntegreerd wordt in loopbaantrajecten gewenst. Zo bouwen loopbaanprofessionals meer expertise op wat resulteert in meer vertrouwen in dit onderdeel van loopbaanbegeleiding (Post et al., 2022). Ook het NOLOC is zich sterk bewust van deze noodzaak tot professionalisering en komt met producten gericht op deskundigheidsbevordering bijv. het webinar ‘De bomen en het bos’, verzorgd op 31 mei 2023.

Internationaal hoogleraar en onderzoekster op dit vlak Jenny Bimrose stelt vijf uitdagingen voor loopbaanprofessionals waarvan het nodig is deze aan te gaan in het proces richting arbeidsmarktrelevante(re) loopbaanbegeleiding. Deze uitdagingen, in combinatie met diverse modellen en onderzoeken waaronder het DOTS-model van Law en Watts (2003), het afstudeeronderzoek van Beelen (2022)[3] en het onderzoek ‘Verder op weg met loopbaanchecks’ van Instituut GAK, zijn door Jouke Post en Leih Beelen getransformeerd en doorontwikkeld naar methodische richtlijnen. Deze methodische richtlijnen geven antwoord op de vraag: ‘hoe zet je AMI in tijdens de fasering van een loopbaantraject?’. Mijn ideaalbeeld: alle loopbaanprofessionals passen arbeidsmarktinformatie toe als leerproces gedurende het gehele traject a.d.h.v. de Leihdraad. De basis is hieronder te zien. In augustus 2023 zullen de uitgebreide methodische richtlijnen gepubliceerd worden in een artikel voor Loopbaanvisie.

Literatuurlijst

Alexander, R., McCabe, G., & De Backer, M. (2019). Careers and labour market information: an international review of the evidence. Education Development Trust. Geraadpleegd op 20 februari 2022, van https://www.educationdevelopmenttrust.com/EducationDevelopmentTrust/files/3a/3a1edb3 9-3ce4-46fb-958d-6e4f2fe3bc78.pdf

Bimrose, J. (2021, 6 augustus). Labour Market Information for Career Development: Pivotal or Peripheral? Oxford Handbooks Online. Geraadpleegd op 15 januari 2022, van https://www.oxfordhandbooks.com/view/10.1093/oxfordhb/9780190069704.001.0001/oxfor dhb-9780190069704-e-21

Cedefop. (2016). Labour market information and guidance. Luxembourg: Publications Office. Geraadpleegd op 20 februari 2022, van http://dx.doi.org/10.2801/72440

Expertisepunt LOB. (z.d.). Wegwijzer Arbeidsmarktinformatie & LOB. Expertisepuntlob.nl. Geraadpleegd op 6 december 2021, van https://www.expertisepuntlob.nl/bestanden/bestanden/wegwijzers/LOB033_Wegwijzer_LOB ___Arbeidsmarktinformatie_v7.pdf

Law, B. & Watts, A.G. (2003). The Dots Analysis original version. The career learning network. Geraadpleegd op 20 april 2022, van https://www.hihohiho.com/memory/cafsoint.pdf

Milot-Lapointe, F., Savard, R. & Parquette, S. (2018, 1 februari). Effect of Labour Market Information (LMI): Comparison Between Independent and Assisted Use of LMI. ResearchGate. Geraadpleegd op 23 februari 2022, van https://www.researchgate.net/publication/322869611_Effect_of_Labour_Market_Informatio n_LMI_Comparison_Between_Independent_and_Assisted_Use_of_LMI

Post, J., Schrijver, I., Stoffers, J. (2022, januari). Verder op weg met loopbaanchecks: inzicht in de effecten en doorontwikkeling van arbeidsmarktgerichte loopbaanchecks. Instituutgak.nl. Geraadpleegd op 1 december 2021, van https://www.instituutgak.nl/onderzoek/kennisbank/eindrapportage-deelonderzoek-fase-2- arbeidsmarktinformatie-een-literatuuroverzicht-en-beschrijving-van-best-practices/

[1] https://lmic-cimt.ca/publications-all/lmi-insights-report-no-20-from-data-to-information-what-lmi-do-career-development-practitioners-need/#end-note-2 [2] https://www.instituutgak.nl/onderzoek/kennisbank/verder-op-weg-met-loopbaanchecks-eindrapportage-deelonderzoek-fase-3/ [3] Afstudeerscriptie ‘Arbeidsmarktrelevantie in loopbaanbegeleiding’ beschikbaar op aanvraag.